1. SFT
  2. Archiwum
  3. Vol. 63
  4. Selected Formal and Legal Aspects to ...

Selected Formal and Legal Aspects to Emergency Plans for High-Risk Establishments and the State Fire Service

Bogdan, Kołcz, Ph.D. Eng.

Download article
Open Access
DOI: 10.12845/sft.63.1.2024.9, pages: 110 – 131

Abstract

Aim: The article presents issues concerning selected formal and legal elements in the field of emergency plans relating to administrative authorities, plant operators and the State Fire Service. In this context a review of legal acts concerning the functioning of the system of preventing major industrial accidents was made. The subject was based on the provisions of the European Union law and national regulations in the field of environmental law and executive acts indicating the need to supplement them in the task area and to implement uniform principles in the issue of actions taken.

Introduction: The main objective of the accident prevention system is to limit, eliminate and remove the effects of a major accident, therefore the public administration and operators of establishments should ensure effective and efficient actions to save life, health, property and the environment. The tasks of preventing, combating and removing the effects of an accident are performed to various degrees by the operators of establishments, administrative bodies, rescue entities, which are conditioned, on the one hand, by legal regulations and, on the other hand, by the organisational capabilities of executive teams. Therefore, it is justified to review legal regulations and to present selected tasks concerning prevention of major accidents in relation to administration bodies, rescue entities and operators of establishments responsible for combating and removing effects of a major accident.

Project and methods: The article was developed using a comparative and descriptive analysis of selected elements from legal acts and a review of the literature on the subject. With reference to selected elements of safety against major industrial accidents, empirical research was undertaken using a diagnostic survey method.

Methodology: W artykule wykorzystano analizę porównawczo-opisową wybranych elementów z aktów prawnych oraz przeglądu literatury przedmiotu. Odnosząc się w tym zakresie do wybranych elementów bezpieczeństwa wobec przeciwdziałania poważnym awariom przemysłowym, podjęto badania empiryczne, wykorzystując metodę sondażu diagnostycznego.

Results: ratowniczego poprzez ujęcie zapisu zadaniowego określającego sposób zwalczania poważnej awarii w przypadku wystąpienia zdarzenia w zakładzie dużego ryzyka. Powyższe uwarunkowania organizacyjno-zadaniowe wskazują co najmniej na potrzebę stworzenia w odpowiedniej formie wytycznych jako rozwiązania alternatywnego w przypadku, gdyby wprowadzenie postulowanych zmian legislacyjnych z różnych względów było niemożliwe. Wskazano również, że zasadne jest wdrożenie w zakładzie poradnika jednolitych „zasad podejmowanych czynności ratowniczych podczas poważnych awarii” tworzonych w oparciu o wymagania ogólne zawarte w przepisie wykonawczym w sprawie opracowania planów operacyjno-ratowniczych.

Conclusions: The article points out the need to amend national implementing legislation on the development of an external emergency plan by including a task statement on how to deal with a major accident in the event of an accident at an upper-tier establishment. At the very least, the above organisational and task-related considerations point to the need to create guidelines in an appropriate form as an alternative solution in the event that the proposed legislative changes are not possible for various reasons. It is also advisable for the operators of an establishment to introduce, in the form of a guide, uniform “principles for rescue operations during major accidents”, based on the general requirements contained in the implementing regulation on the development of emergency plans.

Keywords: State Fire Service, major accident, emergency plan, operator of a high risk establishment

Type of article: review article

Bibliography:

  1. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo Ochrony Środowiska (Dz.U. 2024 poz. 54).
  2. https://www.gov.pl/web/gios/krajowe-przepisy-w-zakresie- przeciwdzialania-powaznym awariom-reguluja-nastepujace- akty-prawne, [dostęp: 14.06.2024].
  3. Dyrektywa Seveso III, dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/18/UE z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie kontroli zagrożeń poważnymi awariami związanymi z substancjami niebezpiecznymi, zmieniająca, a następnie uchylająca dyrektywę Rady 96/82/WE. Dz.Urz. UE L 197 z 24.07.2012, s. 1–37.
  4. Dyrektywa 2003/105/WE, Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/105/WE z dnia 16 grudnia 2003 r. zmieniająca Dyrektywę Rady 96/82/WE w sprawie kontroli niebezpieczeństwa poważnych awarii związanych z substancjami niebezpiecznymi. Dz.Urz. WE L 345 z 31.12.2003, s. 97–105. Polskie wydanie specjalne: rozdział 5, t. 4, s. 398–406.
  5. https://www.ciop.pl/CIOPPortalWAR/appmanager/ciop/pl?_nfpb=true&html_tresc_root_id=25314&html_klucz_spis=25314&html_klucz=25314&_pageLabel=P15000156221346925948558&html_tresc_id=300002165, [dostęp: 14.06.2024].
  6. Kramarek W., Śniegulska-Grądzka D., Bezpieczeństwo na wielu poziomach, „Chemia przemysłowa” 2018, 5.
  7. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać plany operacyjno-ratownicze, (Dz.U. 2016, poz. 821).
  8. Karpiuk M., Zadania i kompetencje zespolonej administracji rządowej w sferze bezpieczeństwa narodowego RP, AON, Warszawa 2013.
  9. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 2 grudnia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu informacji wymaganych do podania do publicznej wiadomości przez właściwe organy Państwowej Straży Pożarnej (Dz.U. 2015 poz. 2145).
  10. Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. 2023 poz. 1094).
  11. Zboina J., Gałązowski R., Węsierski T., Działania ratownicze w przypadku zagrożenia chemicznego, BiTP Vol. 29 Issue 1, 2013, pp. 19–27.
  12. Kołcz B., Kategoryzacja zagrożeń spowodowanych awariami i katastrofami chemicznymi w aspekcie podejmowanych działań ratowniczych, SFT Vol. 62 Issue 2, 2023, pp. 64–85, https://doi.org/10.12845/sft.62.2.2023.4.
  13. Obolewicz-Pietrusiak A., Wojnarowski A., Podstawy ratownictwa chemicznego, Firex, Warszawa 2001.
  14. Borysiewicz M., Kopka P., Potempski S., Siess G., Wawrzyńczak- Szaban A., Koncepcja informatyczna budowy systemu do wyznaczania ryzyka obszarowego pochodzącego od instalacji przemysłowych, Narodowe Centrum Badań Jądrowych, w: B. Połeć, J. Tępiński (red.), Metody i narzędzia wspomagające proces oceny ryzyka awarii w zakładach przemysłowych, Wyd. CNBOP-PIB, Józefów 2019, s. 97–145.
  15. Janik P., Znaczenie rozwoju metodyki analizy i oceny zagrożeń pożarowych oraz innych miejscowych zagrożeń, Wyd. CNBOP-PIB, Józefów 2023, https://doi.org/10.17381/2023.3.
  16. Michalik J., Zapobieganie poważnym awariom przemysłowym, CIOP-PIB, Warszawa 2005.
  17. Skoczylas J., Prawo ratownicze, wyd. 2, LexisNexis, Warszawa 2011.
  18. Zasady organizacji ratownictwa chemicznego i ekologicznego w krajowym systemie ratowniczo-gaśniczym, KG PSP Warszawa, 2021, https://www.gov.pl/web/kgpsp/dokumenty-rchem, [dostęp: 12.06. 2024].
  19. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 września 2021 r. w sprawie szczegółowej organizacji krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego (Dz.U. 2021 poz. 1737).
  20. Skoczek K., Znaczenie ćwiczeń służb oraz podmiotów funkcjonujących w dziedzinie bezpieczeństwa dla ich gotowości operacyjnej do działań ratowniczych w wypadkach masowych i katastrofach, „Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka” 2018, 2, s. 91–100.