Analiza i ocena formalno-merytoryczna wybranych aspektów projektu europejskiego rozporządzenia dopuszczającego do obrotu wyroby budowalne w obszarze zharmonizowanym

Abstrakt

Cel: Celem artykułu jest analiza wybranych zagadnień i problemów związanych z funkcjonowaniem aktualnego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych. W pracy autorzy dokonali syntezy założeń projektu europejskiego rozporządzenia dla wyrobów budowalnych w obszarze zharmonizowanym, w tym jego celów i metod ich osiągnięcia. Przeanalizowano i wskazano powiązania przedmiotowego projektu z „Europejskim Zielonym Ładem” przejawiające się uwzględnieniem w nim oceny i przekazywania informacji o ekologiczności wyrobów budowlanych oraz promowaniem obiegowości tego rodzaju wyrobów.

Wprowadzenie: Obszar oceny zgodności wyrobów budowlanych na terenie UE regulowany jest obecnie rozporządzeniem nr 305/2011. Akt ten miał usprawnić funkcjonowanie jednolitego rynku oraz poprawić swobodny przepływ wyrobów budowlanych w UE poprzez ustanowienie zharmonizowanych warunków wprowadzania ich do obrotu. W praktyce oznaczało to umożliwienie legalnego wprowadzenia do obrotu wyrobów budowlanych w państwie członkowskim UE. Jednakże Komisja Europejska (KE), po przeprowadzonej analizie, wskazała pewne uchybienia we wdrażaniu dokumentu oraz – co za tym idzie – potrzebę dalszej analizy i dyskusji. W konsekwencji przeprowadzonej oceny opracowany został projekt nowego rozporządzenia ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych, zmieniającego rozporządzenie (UE) 2019/1020 i uchylającego rozporządzenie (UE) 305/2011. Nowy dokument ma rozwiązać znaczną liczbę problemów związanych m.in. z normalizacją, nadzorem rynku, egzekwowaniem przepisów oraz wprowadzić uproszczenia dla mikroprzedsiębiorstw.

Metodologia: W pracy wykorzystano teoretyczne metody badawcze, w tym analizę sprawozdania KE dotyczącego rozporządzenia 305/2011 oraz raportów jednostek zaangażowanych bezpośrednio w opiniowanie projektu nowego rozporządzenia. W publikacji dokonano również własnej wykładni formalno-merytorycznej wybranych fragmentów przedmiotowego projektu rozporządzenia.

Wnioski: Projekt nowego rozporządzenia posiada zarówno mocne, jak i słabe strony. Oferuje dodatkowe możliwości wynikające z rewizji, ale jednocześnie wiąże się z zagrożeniami i nowymi wyzwaniami. Identyfikując problemy utrudniające funkcjonowanie jednolitego rynku wyrobów budowlanych, KE wskazała dwa ogólne cele aktualizacji CPR, tj. stworzenie sprawnie funkcjonującego jednolitego rynku wyrobów budowlanych oraz przyczynienie się do realizacji celów ekologicznej i cyfrowej transformacji. Dopiero praktyczna realizacja działań wynikających z wejścia w życie nowego rozporządzenia pokaże, czy wprowadzane zmiany przyniosą zamierzone efekty.

Słowa kluczowe: wyroby budowlane, normalizacja, obszar zharmonizowany, Europejski Zielony Ład, zrównoważone środowisko, CPR

Typ artykułu: artykuł przeglądowy

Bibliografia:

1. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiające zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylające dyrektywę Rady 89/106/EWG.
2. Report from the commission to The European Parliament And The Council on the implementation of Regulation (EU) No 305/2011 of the European Parliament and of the Council of 9 March 2011 laying down harmonised conditions for the marketing of construction products and repealing Council Directive 89/106/EEC.
3. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie normalizacji europejskiej, zmieniające dyrektywy Rady 89/686/EWG i 93/15/EWG oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 94/9/WE, 94/25/WE, 95/16/WE, 97/23/WE, 98/34/WE, 2004/22/WE, 2007/23/WE, 2009/23/WE i 2009/105/WE oraz uchylające decyzję Rady 87/95/EWG i decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1673/2006/WE.
4. Projekt Rozporządzenia PEiR ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych, zmieniającego rozporządzenie (UE) 2019/1020 i uchylającego rozporządzenie (UE) nr 305/2011 opracowany i opublikowany przez Komisję Europejską dnia 30.03.2022.
5. Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council laying down harmonised conditions for the marketing of construction products, amending Regulation (EU) 2019/1020 and repealing Regulation (EU) 305/2011, opracowany przez Council of the European Union, numer dokumentu 12572/23 z dnia 04.09.2023.
6. EN 15804 Zrównoważenie obiektów budowlanych – Deklaracje środowiskowe wyrobu – Podstawowe zasady kategoryzacji wyrobów budowlanych.
7. EN 15978 Zrównoważone obiekty budowlane – Ocena środowiskowych właściwości użytkowych budynków – Metoda obliczania.