Abstrakt
Wprowadzenie: Jeżeli u poszkodowanego istnieje podejrzenie obrażenia głowy i/lub kręgosłupa przy podejściu do poszkodowanego należy zachować zasady stabilizacji odcinka szyjnego kręgosłupa. W związku z tym w przypadku poszkodowanych wymienionych powyżej oraz w każdej sytuacji, kiedy nie możemy z całą pewnością wykluczyć możliwości obrażenia kręgosłupa kierujący działaniami z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy powinien podejść do poszkodowanego z przodu (twarzą w twarz, aby poszkodowany nie odwrócił głowy w celu zobaczenia ratownika). Podchodząc do poszkodowanego, który jest przytomny, należy się przedstawić z imienia, funkcji i powiedzieć poszkodowanemu, aby się nie ruszał, a po dotarciu do niego ręcznie ustabilizować odcinek szyjny kręgosłupa. Po przekazaniu stabilizacji drugiemu ratownikowi, ratownik kierujący działaniami z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy powinien wdrożyć sekwencje medycznych działań ratowniczych. W przypadku, gdy poszkodowany leży i nie porusza się, najpierw należy ręcznie ustabilizować odcinek szyjny kręgosłupa, a następnie wdrożyć sekwencje medycznych działań ratowniczych. Jeżeli poszkodowany z krwawiącą raną głowy ma objawy wstrząsu hipowolemicznego, to należy kontynuować ocenę poszkodowanego pod kątem obecności krwawienia z innego miejsca (u poszkodowanego dorosłego rzadko dochodzi do utraty dużej ilości krwi tylko z rany skóry głowy). Poszkodowanego z obrażeniem i podejrzeniem obrażenia kręgosłupa w przypadku braku wskazań do ewakuacji należy stabilizować w pozycji zastanej. Ewakuacja będzie wskazana w następujących sytuacjach: bezpośredniego lub przewidywanego w krótkim czasie zagrożenia dla życia ratownika i ratowanego, braku możliwości oceny funkcji życiowych w miejscu, w którym znajduje się poszkodowany, w przypadku ciężkiego stanu poszkodowanego wymagającego podjęcia czynności z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy w ciągu 1–2 minut, aby zapobiec śmierci (najczęściej wstrząs). W przypadku wskazań do ewakuacji należy poszkodowanego w miarę możliwości unieruchomić na noszach typu deska i po unieruchomieniu ponownie ocenić jego stan. W przypadku zauważenia intensywnego krwotoku należy go natychmiast uwidocznić i zatamować, stosując w miejscu krwawienia ucisk bezpośredni lub opatrunek uciskowy albo powyżej miejsca krwawienia (na udzie lub ramieniu w zależności od miejsca krwawienia) w ostateczności opaskę zaciskową. Ciała obcego wbitego w poszkodowanego nie należy usuwać poza dwoma wyjątkami: ciało obce, które powoduje niedrożność dróg oddechowych, ciało obce w mostku w sytuacji konieczności wykonywania zewnętrznego masażu serca.
Słowa kluczowe: ewakuacja, obrażenie, krwotok, ciało obce, opatrunek uciskowy, opaska zaciskowa