Abstrakt
Cel: W artykule podjęto próbę odpowiedzi na pytanie: w jakim kierunku będą zmierzały przemiany szkoły pod wpływem nowych technologii. Społeczeństwo informacyjne budowane jest na odmiennych − niż społeczeństwo industrialne − paradygmatach, w tym na odmiennym modelu aksjologicznym. Dlatego współczesność wymaga innego systemu edukacji niż dotychczasowy, ukształtowany według wymogów społeczeństwa przemysłowego. W praktyce oznaczać to może konieczność organizowania (tworzenia) szkół opartych na nowych założeniach.
Wprowadzenie: Współczesna cywilizacja informacyjna jest oparta na technologiach informacyjnych (TI) będących podstawowymi i niezbędnymi narzędziami do uzyskania, przetwarzania informacji, a w efekcie tworzenia wiedzy. Zakłada się, że kolejna rewolucja technologiczna − zwana kognitywistyczną − otworzy szkoły na intelektualny dorobek człowieka w niespotykanym dotąd stopniu i zakresie. Wymaga to zmiany samej szkoły, gdyż przyswojenie tak dużej ilości wiedzy opiera się na doświadczeniu w stosowaniu reguł i zasad pozyskiwania i przetwarzania informacji, ogromnej wrażliwości intelektualnej, ponieważ uczenie się jest sposobem wchodzenia w kulturę.
Metodologia: W artykule oparto się na analizach zachodzących aktualnie kierunków rozwoju technologicznego i przemian społecznych, które ten rozwój wywołuje.
Wnioski: Przedstawione zostały możliwości, ale i zagrożenia wynikające z nieograniczonego dostępu do sieci, portali społecznościowych oraz wirtualnych doradców i nauczycieli. Dokonano analizy skuteczności TI z jednoczesnym opisem najważniejszych wskazówek dla racjonalnego włączenia ich do edukacji. Poruszony został także etyczny wymiar wykorzystania TI w edukacji związany z poszukiwaniem odnajdywaniem, przetwarzaniem i przesyłaniem informacji w kontekście poszanowania praw człowieka do prywatności i własności intelektualnej oraz duchowego i emocjonalnego rozwoju. Została tu poruszona równie ważna kwestia dotycząca TI, a związana z wartościami, które powinna wspomagać i rozwijać szkoła niezależnie od czasów, w których funkcjonuje i wykorzystywanych środków. Jako ostatnie są poruszane kwestie dotyczące samych nauczycieli ich postawy oraz podejścia do technologicznej reformy edukacji. W refleksjach końcowych wyraźnie zaznaczona jest niezastąpiona rola nauczyciela w procesie dydaktycznym i fakt, że żadne systemy teleinformatyczne, rozwiązania programowe, czy nawet wirtualni nauczyciele nie są w stanie zastąpić żywego nauczyciela, jego słowa oraz gestu.
Słowa kluczowe: edukacja, technologia informacyjna, e-edukacja
Typ artykułu: artykuł przeglądowy