Abstrakt
Cel: Głównym celem artykułu jest omówienie funkcjonowania systemu zarządzania kryzysowego w Stanach Zjednoczonych, jak również wyjaśnienie pojęcia emergency management (zarządzanie w sytuacji zagrożenia) oraz disaster management (zarządzanie kryzysowe).
Wprowadzenie: W artykule omówiono przekształcenia w funkcjonowaniu systemu zarządzania kryzysowego w Stanach Zjednoczonych po atakach terrorystycznych oraz klęskach żywiołowych (w szczególności atak na WTC oraz huragan Katrina). Autorki wskazują zakres potrzeb, jakim musiały sprostać władze USA w obliczu katastrof oraz w jaki sposób podzielone zostały odpowiedzialności za poszczególne etapy niesienia pomocy potrzebującym. Ponadto artykuł obrazuje pięć etapów katastrofy, dzięki którym można zdecydować, jakie kroki należy podjąć po jej wystąpieniu. Zostały one szczegółowo omówione w oparciu o wytyczne określone w standardach dotyczących zarządzania w sytuacjach kryzysowych, takich jak NFPA 1600 i Program Akredytacji Zarządzania Kryzysowego (EMAP). Przedstawiono również ogólne pojęcia zarządzania w sytuacjach zagrożenia oraz zarządzania kryzysowego, uwzględniając zmiany w zwrocie Nine-one-one. What’s your emergency? W związku z faktem, iż kiedyś Amerykanie postrzegali sytuacje kryzysowe jako tzw. katastrofy nieintencjonalnie wywołane siłami natury lub awariami technicznymi (w tym błędami ludzkimi), opisano sytuacje kryzysowe umyślnie spowodowane przez człowieka (czynnik ludzki) – szczególnie terroryzm, które stały się stałym elementem w postrzeganiu świata przez przeciętnego Amerykanina (szczególnie po atakach na WTC).
Metodologia: W artykule przeanalizowano literaturę przedmiotu. Szczególną uwagę poświęcono publikacjom związanym z tematyką zarządzania kryzysowego w Stanach Zjednoczonych i wpływem katastrof na zmiany w systemie reagowania na sytuacje kryzysowe.
Wnioski: Podsumowując, autorki zwracają uwagę na fakt, iż coraz częściej występujące sytuacje kryzysowe, jak również świadomość zagrożenia wymusza na władzach USA ciągłe rewidowanie doktryny ochrony ludności cywilnej, wynikiem czego plan reagowania kryzysowego ulega ustawicznej modyfikacji. W związku z tym władze amerykańskie stosują środki i metody ratownicze adekwatne do obecnych zagrożeń, co w praktyce oznacza, że opracowywane plany działań czy programy nie są dokumentami zamkniętymi. Władze amerykańskie wyciągają wnioski z zaistniałych sytuacji, braków i niedoskonałości, co prowadzi do ciągłego dostosowywania i doskonalenia zarządzania kryzysowego. Autorki sugerują w podsumowaniu, iż taka praktyka i działania mogą mieć również zastosowanie do doskonalenia i zmian w zakresie rozwiązań narodowych Rzeczypospolitej Polskiej.
Słowa kluczowe: zarządzanie w sytuacji zagrożenia, zarządzanie kryzysowe, incydenty o znaczeniu krajowym, Krajowy System Zarządzania Kryzysowego
Typ artykułu: artykuł przeglądowy