Abstrakt

Cel: Zaprezentowanie podziału zagrożeń według kryteriów w szczególności podmiotowego, przedmiotowego, przestrzennego.

Metodologia: W celu realizacji zadania wyodrębniono kryteria podziału i zastosowano metody teoretyczne służące wyodrębnieniu grup zagrożeń.

Wyniki: Rozważania na temat zagrożeń są złożone. Zagrożenia towarzyszą człowiekowi w różnym wymiarze i formie od lat i będą pojawiać się zawsze. Zmienia się jedynie ich nasilenie i rodzaj. Powyższa sytuacja jest wynikiem zmieniającej się między innymi sytuacji na arenie międzynarodowej, jak również krajowej. Przeciwdziałanie zagrożeniom wymaga prowadzenia ciągłych badań. Skuteczność badań możliwa jest poprzez m.in. skuteczne klasyfikowanie tychże zagrożeń. Zmienność środowiska bezpieczeństwa powodować będzie zmianę kryteriów typologicznych zagrożeń. Zmieniać się będzie charakter a zatem zmieniać się będą kryteria podziału zagrożeń. Tylko część z obecnie wyodrębnianych nie będzie podlegać tym zmianom. Należeć do nich będą najprawdopodobniej podmiot, przedmiot i czas. Zmienność ta wymaga monitorowania tychże zagrożeń a na tej podstawie prowadzenia procesów poznawczych. Prowadząc rozważania na temat typologii zagrożeń, wciąż poszukuje się kryteriów, których suma umożliwi pełnie jej przedstawienie. Do kryteriów tych zaliczyć należy: źródło pochodzenia zagrożenia, miejsce pochodzenia źródła zagrożenia, obecność czynnika militarnego, aktualność zagrożeń, wiedzę o zagrożeniu, czas, częstotliwość, intensywność, zasięg, symptomy, liczbę czynników zagrażających oraz stopień i zakres destrukcji. Katalog kryteriów stale podlega weryfikacji i jest uzupełniany w zależności od zmieniającego się środowiska. Proces poznawczy w tym zakresie wciąż trwa.

Wnioski: Prowadząc badania zagrożeń, dokonuje się ich podziałów przy uwzględnieniu wyodrębnionych kryteriów. Powyższe stosowane jest w celu dokładniejszego zbadania obszaru zagrożeń. Jest to proces trudny i złożony, jednak nie niemożliwy. Dyskusje w powyższym zakresie mieszczą się w wielu dziedzinach i dyscyplinach naukowych. Wskazuje to na interdyscyplinarny charakter tej problematyki. Naukowa eksploracja problematyki związanej z zagrożeniami nie pozwala dziś wyodrębnić wspólnych kryteriów w wielu dziedzinach i dyscyplinach naukowych, które w sposób jednoznaczny pozwoliłyby na wprowadzenie do nauki wspólnej typologii zagrożeń. Powyższe nie zwalnia jednak z obowiązku poszukiwania takich rozwiązań. Niniejszy artykuł jest próbą takiej przeglądowej eksploracji. U podstaw tego stanowiska znajdują się rozwiązania wykorzystane w artykule będące wnioskami z badań prowadzonych przez ekspertów różnych dziedzin i dyscyplin naukowych. Uwidacznia się wyraźna potrzeba konsolidacji wysiłków ekspertów w wielu zakresach bezpieczeństwa. Przedstawione w artykule treści to jedynie głos w dyskusji, który może stanowić inspirację do dalszych rozważań w przedmiotowym zakresie.

Słowa kluczowe: bezpieczeństwo, zagrożenie, typologia

Typ artykułu: artykuł przeglądowy