Abstrakt

Cel: Wskazanie zasadniczych cech modelu systemu bezpieczeństwa narodowego decydujących o jego nadrzędności wobec tworzonych na potrzeby lokalne i branżowe.

Wprowadzenie: Bezpieczeństwo państwa, jego rozwój ekonomiczny, polityczny, a tym samym zaangażowanie w kształtowanie bezpiecznego środowiska, a także rosnący poziom zagrożeń dla otwartych społeczeństw – wymuszają konieczność stosowania w praktyce prostych, naukowo uzasadnionych rozwiązań. Założenie takie pozwala bowiem na racjonalne wykorzystywanie posiadanego przez państwo potencjału. Jednym z takich rozwiązań jest budowa systemu bezpieczeństwa narodowego, umożliwiającego równoczesne wykorzystanie elementów obronnych i zarządzania kryzysowego.

Metodologia: W zgodnej ocenie naukowców oraz osób zajmujących się zawodowo problematyką bezpieczeństwa w trosce o jego najwyższy poziom poszukuje się sprawnych i skutecznych metod organizacji systemu bezpieczeństwa narodowego. Poszukiwania tych rozwiązań trwają już od wielu lat. Wykorzystuje się w nich analizy rozważań teoretycznych oraz praktycznych rozwiązań krajowych i zagranicznych.

Wyniki: Bezpieczeństwo państwa charakteryzuje się dynamicznymi zmianami warunków prawnych oraz koncepcyjno-organizacyjnych. Zmiany te powodują konieczność budowy sprawnego systemu bezpieczeństwa narodowego uwzględniającego wszystkie aspekty jego funkcjonowania. Model systemu bezpieczeństwa narodowego nie jest problemem prostym i łatwym do rozwiązania. Na taki stan złożyło się wiele czynników, spośród których wymienić należy te najważniejsze. Po pierwsze stwierdzić należy, że brak jest wystarczająco rozbudowanej jednolitej bazy teoretycznej dotyczącej tego problemu. Część dostępnych materiałów ujmuje problematykę w wąskim bądź bardzo szerokim jej rozumieniu, przy czym co warte podkreślenia, dostarczają one niezwykle cennej wiedzy. Po drugie istnieją różnorodne poglądy związane z problematyką organizacji działań podmiotów państwa na rzecz jego bezpieczeństwa, co wynika z przywiązania do tradycyjnego i utrwalonego selektywnego podejścia, bądź podejścia totalnego. Są to poglądy, które nie wykorzystują w pełni osiągnięć nauki w zakresie dotyczącym organizacji, modelowania i systemów. Budowa modelu systemu bezpieczeństwa narodowego (a w konsekwencji również jego systematyczne doskonalenie) winno być oparte na osiągnięciach nauki. Powinno stanowić jednocześnie wypadkową tych osiągnięć oraz możliwości ich wdrożenia poprzez zastosowanie wartościowych i efektywnych rozwiązań prawnych i organizacyjnych.

Słowa kluczowe: bezpieczeństwo, zagrożenia, państwo, administracja, model, system, badania naukowe, wied

Typ artykułu: artykuł przeglądowy