Abstrakt
Cel: Celem artykułu jest rozpoznanie i identyfikacja współczesnych zagrożeń, których źródłem jest działalność człowieka w cyberprzestrzeni oraz analiza potencjalnych zagrożeń, które wynikają z szybkiego rozwoju sieci teleinformatycznych. W artykule wskazane zostały czynniki ryzyka oraz opisano potencjalne zachowania sprawców czynów z zakresu cyberprzestępczości i cyberterroryzmu, które mogą być źródłem zagrożenia wobec działań służb ratowniczych oraz systemów powiadamiania ratunkowego. Celem artykułu jest więc identyfikacja czynników ryzyka, która jest pomocna w stworzeniu odpowiednich strategii prewencyjnych wobec cyberprzestępczości i cyberterroryzmu.
Wprowadzenie: Obserwowany współcześnie szybki rozwój technologii wyprzedza rozwój badań z dziedziny nauk społecznych dotyczących zachowania człowieka w cyberprzestrzeni i człowieka w obliczu rozwoju nowych technologii. Rozwój technologiczny wyprzedza również regulacje prawne, dlatego często brakuje norm prawnych, które wskazują, jak działać w nowej sytuacji. Stąd też tworzy się spekulacje na temat możliwego zachowania człowieka w związku z rozwojem sieci teleinformatycznych oraz buduje scenariusze działań na wypadek konieczności prowadzenia akcji ratowniczych w skomplikowanych warunkach, zarówno prawnych, jak i faktycznych. Przećwiczenie takich działań może być pomocne podczas rzeczywistych akcji ratunkowych.
Metodologia: Analizą objęto dostępne sprawozdania (Raport o stanie bezpieczeństwa cyberprzestrzeni RP w 2013, Raport o stanie bezpieczeństwa RP w 2013) oraz dostępną literaturę z zakresu zagrożenia cyberterroryzmem i cyberprzestępczością. W pracy wskazane zostały główne źródła zagrożeń oraz hipotetyczne scenariusze na podstawie już dokonanych ataków na sieci teleinformatyczne, ze szczególnym uwzględnieniem aspektów związanych ze skuteczną działalnością służb ratowniczych.
Wnioski: Autorzy postulują prowadzenie badań nad rozwojem technologii w kontekście zachowania jednostek oraz opracowanie strategii prewencyjnych wobec nowych zagrożeń, których źródłem może być cyberprzestrzeń. Podkreślają także wagę przeprowadzenia w systemie ustawicznym szkoleń dotyczących współczesnych zagrożeń wynikających z rozwoju technologii, a także prowadzenie edukacji na temat skutków rozwoju technologii. Należy wykorzystać szanse, jakie daje rozwój naukowy, a jednocześnie minimalizować ryzyko potencjalnych nowych zagrożeń. Konieczne jest także promowanie badań i współpracy interdyscyplinarnej pomiędzy służbami odpowiedzialnymi za akcje ratunkowe i bezpieczeństwo.
Słowa kluczowe: cyberterroryzm, cyberprzestępczość, zagrożenie teleinformatyczne, służby ratunkowe
Typ artykułu: artykuł przeglądowy