Abstrakt
Cel: Podczas akcji gaśniczych w portach morskich lub na statkach pianotwórcze środki gaśnicze stosuje się zazwyczaj z wodą morską. Skład wody morskiej znacznie różni się od składu wody wodociągowej. Wody słone zawierają znaczne ilości soli mineralnych, które mogą powodować niszczenie pian gaśniczych, zmniejszając skuteczność gaśniczą, co ma istotny wpływ na powodzenie akcji ratowniczej. Z uwagi na to środki pianotwórcze przeznaczone do stosowania z wodą morską powinny posiadać podwyższoną odporność na duże stężenie elektrolitów zawartych w wodzie zasolonej. Celem artykułu jest porównanie przydatności metod badania jakości środków pianotwórczych stosowanych do gaszenia pożarów przy użyciu wody zasolonej.
Projekt i metody: W badaniach wykorzystano najczęściej stosowane w Europie metody badań środków pianotwórczych przeznaczonych do stosowania z wodą morską określone w normach PN-EN 1568 cz. 1–4, ISO 7203-1 i ISO 7203-3 w przepisach Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO). W artykule przedstawiono wyniki badań jakości piany: liczby spienienia i szybkości wykraplania piany oraz skuteczności gaśniczej: czasu gaszenia i czasu nawrotu palenia trzech syntetycznych środków pianotwórczych (środki S1, S2 i S3) i jednego środka fluoroproteinowego (FP 4). Środki S1 i S3 były przeznaczone do stosowania tylko z wodą niezasoloną, natomiast środki S2 i FP4 były przeznaczone do użytkowania z wodą niezasoloną i morską.
Wyniki: Badania, zarówno dla środków przeznaczonych do stosowania z wodą niezasoloną, jak i morską potwierdziły gorszą zdolność pianotwórczą i mniejszą trwałość piany wytworzonej z koncentratów przy zastosowaniu wody zasolonej. Gaszenie pożarów testowych przy zastosowaniu tych samych wydajności piany (11 l/min) jest trudniejsze w przypadku testów określonych w przepisach IMO niż w przypadku innych testów (m. in. ze względu na kształt tacy). Jednak jednoczesne zastosowanie trzech dysz i zwiększenie przez to intensywności podawania piany znacznie poprawia efektywność działań gaśniczych oraz umożliwia szybkie i skuteczne ugaszenie pożaru testowego opisanego w przepisach IMO.
Wnioski: Jakość środków gaśniczych wykorzystywanych podczas akcji gaśniczych ma ogromny wpływ na efektywność działań gaśniczych. W portach morskich szczególnie istotna jest ich odporność na działanie słonej wody. Środek gaśniczy o odpowiedniej jakości, właściwie zastosowany, zwiększa bezpieczeństwo osób oraz umożliwia ograniczenie ekonomicznych i ekologicznych strat pożarowych.
Słowa kluczowe: pianotwórcze środki gaśnicze, woda morska, akcje ratowniczo-gaśnicze