Abstrakt
Cel: Artykuł podejmuje temat rozpoznania źródeł zagrożeń wybuchem związanych z eksploatacją oczyszczalni ścieków oraz środków i rozwiązań stosowanych w celu ich minimalizacji.
Wprowadzenie: Postępowi urbanizacji towarzyszy wzrost zapotrzebowania na wodę o odpowiedniej jakości, zużywaną do celów bytowych. Rośnie również ilość odprowadzanych ścieków komunalnych. Zapewnienie dostaw wody o wymaganej ilości i jakości wiąże się z koniecznością uzdatniania wody pobieranej z rzeki czy jeziora. Swego rodzaju wstępem do procesów uzdatniania wody dla kolejnego odbiorcy jest oczyszczanie ścieków zrzucanych przez poprzedniego odbiorcę z nurtem rzeki. Oczyszczanie ścieków prowadzi się metodami mechanicznymi, fizycznymi, chemicznymi i biologicznymi. Ścieki komunalne, z uwagi na swój skład, stanowią (przy wszystkich tych metodach oczyszczania) znakomite środowisko do rozwoju procesów mikrobiologicznych, których efektem jest powstawanie gazów mogących tworzyć mieszaniny wybuchowe metanu i siarkowodoru.
Metodologia: W opracowaniu tematu wykorzystano analizę dostępnych informacji na temat procesów oczyszczania ścieków komunalnych, funkcjonowania oczyszczalni ścieków zagrożeń związanych z prowadzeniem procesów oczyszczania ścieków. Wykorzystano również informacje na temat wskaźników wybuchowości substancji powstających podczas oczyszczania ścieków komunalnych. Przypomniano regułę Le Chateliera umożliwiającą szacowanie dolnej granicy wybuchowości dla mieszanin wielu gazów palnych z powietrzem. Przedstawiono materiały źródłowe pomocne w ustalaniu przestrzeni zagrożonych wybuchem oraz efektywnych źródeł zapłonu w tych przestrzeniach.
Wnioski: Statystyki krajowe wskazują, że w związku z gospodarowaniem ściekami i dostawą wody każdego roku mają miejsce wybuchy z poszkodowanymi. W związku z powyższym oprócz typowych zagrożeń związanych z toksycznością gazów powstających w procesach oczyszczania ścieków komunalnych, należy również zwrócić uwagę na problem zagrożenia wybuchem. Szczególnie jest to istotne przy projektowaniu i eksploatacji oczyszczalni ścieków – aby funkcjonowała w sposób skuteczny i bezpieczny (zarówno dla otoczenia, jak i obsługujących ją pracowników). Kluczowe w tym zakresie jest wskazanie źródeł zagrożeń, określenie przestrzeni zagrożonych oraz wskazanie i egzekwowanie zasad prawidłowego postępowania (wykonywania pracy) w tych miejscach.
Słowa kluczowe: oczyszczalnia ścieków, zagrożenie wybuchem
Typ artykułu: artykuł przeglądowy