Abstrakt
Cel: Głównym celem analizy jest określenie przestrzennego dopasowania lokalizacji i rangi jednostek straży pożarnej do rozmieszczenia ludności, elementów zagospodarowania terenu i ukształtowania środowiska województwa łódzkiego, które zasadniczo wpływają na działania straży pożarnej.
Projekt i metody: Do analizy wykorzystano metodę określania obszarów rynkowych (ang. two-step floating catchment area method) w wersji klasycznej oraz zmodyfikowanej, która pozwoliła zbadać różnorodne elementy przestrzeni, których mogą dotyczyć interwencje strażackie. Zastosowano trzy zakresy czasowe dojazdu straży pożarnej na miejsce potencjalnej interwencji – nie dłuższy niż 5, 15 i 30 minut. Podstawową jednostką badania była gmina – w ujęciu gminnym przedstawione zostało zróżnicowanie przestrzenne poziomu dostępności. Odległość pomiędzy każdą z analizowanych jednostek straży (punktem na segmencie sieci drogowej na wysokości jednostki) a poszczególnymi elementami zagospodarowania gminy (ich centroidami) wyrażono w jednostkach czasu przejazdu wozu bojowego na miejsce interwencji. Dzięki wykorzystaniu statystyki lokalnej Getisa-Orda badanie pozwoliło wskazać obszary o szczególnie wysokim i niskim poziomie dostępności dla działań straży pożarnej. W badaniu wzięto pod uwagę rozmieszczenie ludności, zabudowy, infrastruktury drogowej, infrastruktury kolejowej, lasów, cieków i zbiorników.
Wyniki: świetle uzyskanych wyników najlepiej zabezpieczone przez działania straży pożarnej pozostają gminy przy północnej i południowej granicy regionu. Wyraźne jest pogarszanie się poziomu dostępności gmin wraz ze zmniejszaniem się ich odległości od centrum regionu. Obszar, który wymaga szczególnego zainteresowania ze strony straży pożarnej, jest jednak nieznacznie przesunięty na południowy zachód i obejmuje głównie gminy powiatów: pabianickiego i łódzkiego wschodniego.
Wnioski: Ujęcie działalności straży pożarnej na płaszczyźnie przestrzennej może stanowić materiał diagnostyczny, pomocny przy przeprowadzeniu działań mających na celu podniesienie efektywności funkcjonującego systemu straży pożarnej lub utworzeniu na problemowych obszarach nowych jednostek. Wskazane wydaje się zestawienie wyników powyższej analizy z analizą rozmieszczenia rzeczywistych interwencji straży pożarnej, ich rodzaju, czasu trwania czy efektywności.
Słowa kluczowe: straż pożarna, województwo łódzkie, dostępność przestrzenna, zagospodarowanie przestrzenne
Typ artykułu: oryginalny artykuł naukowy