Abstrakt
Cel: Celem artykułu jest przedstawienie strajku w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej w Warszawie z listopada 1981 roku – największego protestu strażackiego w okresie Polski Ludowej.
Metodologia: W celu opisania protestu w WOSP sięgnięto po dostępną literaturę dotyczącą tego wydarzenia (artykuły, relacje, zbiory dokumentów), materiały archiwalne (zarówno wytworzone przez samych studentów, jak i władze PRL oraz Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”), a także notacje filmowe z bohaterami strajku. Wykorzystano również prasę, zwłaszcza związkową. Co warto podkreślić, część z tych materiałów nigdy wcześniej nie była wykorzystywana w takim celu, dzięki czemu możliwe było uszczegółowienie pewnych kwestii związanych z przebiegiem opisywanego protestu
Wnioski: Pod koniec 1981 roku podchorążowie z Wyższej Oficerskiej Szkoły Pożarniczej zastrajkowali w obronie statusu swej uczelni. Nie chcieli się zgodzić na przemianowanie WOSP z uczelni cywilnej (choć podległej Ministerstwu Spraw Wewnętrznych) na wojskową, obawiając się, że mogą być wówczas wykorzystani przeciwko społeczeństwu. Był to z jednej strony jeden z szeregu protestów studenckich z 1981 roku, z drugiej jednak zupełnie odmienny i szczególny, gdyż dotyczył służb mundurowych. Niestety protest ten (potraktowany przez władze PRL jako atak na nie, a dokładniej na resort spraw wewnętrznych, którego straż pożarna była i jest nadal częścią) nie miał szans powodzenia. Podobnie jak próby tworzenia związków zawodowych w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych – resort (w tym straż pożarna) miał pozostać monolitem wiernym komunistycznej władzy. Nie zmieniło tego ani wsparcie władz Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”, ani zwykłych warszawiaków, którzy młodym podchorążym okazali dużą życzliwość. Było to niewątpliwie ważne wydarzenie w okresie tzw. solidarnościowego karnawału, szczególnie dla jego uczestników – studentów i pracowników WOSP. Strajk w Wyższej Oficerskiej Szkoły Pożarniczej był również ważnym wydarzeniem w historii Polski.
Słowa kluczowe: strajk, Wyższa Oficerska Szkoła Pożarnicza, PRL, „Solidarność”, władze, konflikt, szkolnictwo wyższe
Typ artykułu: artykuł przeglądowy