Abstrakt
Cel: Celem artykułu jest analiza prawnych aspektów funkcjonowania ratownika medycznego w jednostkach Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego (KSRG). W artykule określono także obszary, w których wskazane jest wykorzystanie wiedzy i umiejętności ratowników medycznych w ramach funkcjonowania KSRG, oraz przedstawiono ocenę stanu zatrudnienia tej grupy zawodowej w Państwowej Straży Pożarnej (PSP).
Wprowadzenie: Liczba ratowników medycznych w KSRG stale rośnie, choć w poszczególnych województwach jest ona zróżnicowana. Zauważalna jest jednak także niekorzystna tendencja – tylko co trzeci ratownik medyczny chce utrzymać swoje uprawnienia uzyskane na studiach lub w studium.
Wnioski: Analiza aktów prawnych pozwala zauważyć pewne sprzeczności w ich zapisach, co oznacza, że konieczne jest doprecyzowanie obecnie funkcjonującego prawa. Sytuacja ta powoduje, że osoby decydujące o kształcie KSRG ostrożnie podchodzą do zmian w zakresie ratownictwa medycznego. Równocześnie coraz częściej można spotkać jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej (OSP) specjalizujące się w ratownictwie medycznym, w tym te wyposażone w ambulanse. Należy podkreślić, że liczba tzw. izolowanych zdarzeń ratownictwa medycznego, a więc tych, podczas których jednostki KSRG prowadzą działania z powodu czasowej niewydolności Państwowego Ratownictwa Medycznego (PRM), stale rośnie, w związku z czym wymagania wobec ratowników w zakresie ratownictwa medycznego się zwiększają. Coraz większe są też wymagania prawne dotyczące zapewnienia bezpieczeństwa ratownikom podczas skomplikowanych i niebezpiecznych działań oraz ćwiczeń. W zabezpieczeniu prowadzonych przez siebie działań i ćwiczeń jednostki KSRG często chcą posiłkować się zespołami PRM, co spotyka się z odmową dyspozytorów medycznych (brak odpowiednich regulacji prawnych). Muszą być wówczas stosowane rozwiązania doraźne, a nie systemowe, co niekiedy wiąże się z dodatkowymi kosztami. Z uwagi na obowiązkowe wyszkolenie każdego ratownika PSP w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy, a także z uwagi na wynikający z prawa system przeprowadzania – co trzy lata – egzaminów potwierdzających posiadanie odpowiednich kwalifikacji w każdej jednostce ratowniczo-gaśniczej (JRG) musi być grupa instruktorów prowadzących systematycznie zajęcia doskonalące. Również do utrzymania należytego poziomu wyszkolenia ratowników medycznych konieczne jest stworzenie w PSP własnego systemu doskonalenia zawodowego tej grupy zawodowej – programów szkoleń, systemu nadzoru i certyfikacji, centrów symulacyjnych. Problematyczna może okazać się sprawa obrotu lekami, które ratownicy medyczni mogą stosować w ramach świadczeń zdrowotnych poza PRM.
Słowa kluczowe: ratownik medyczny, ratownictwo medyczne, Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy
Typ artykułu: artykuł przeglądowy