Abstrakt
Cel: W artykule omówiono podstawowe zasady bezpieczeństwa działań ratowniczych podczas katastrof budowlanych. Dotyczą one bezpośrednich działań poszukiwawczo-ratowniczych na gruzowiskach i w pobliżu niestabilnych konstrukcji budowlanych. W treści pracy znalazły się opisy zarówno technicznych, jak i proceduralnych rozwiązań wpływających na bezpieczeństwo ratowników podczas pracy na gruzowisku. Zadaniem artykułu jest także przypomnienie o podstawowych elementach bezpieczeństwa, takich jak środki ochrony osobistej. Praca uwzględnia również zagadnienia dotyczące bezpieczeństwa misji międzynarodowych USAR POLAND, lecz jedynie w aspekcie pracy na gruzowisku.
Wprowadzenie: W wielu publikacjach dotyczących taktyki działań gaśniczych i ratowniczych podkreśla się rolę bezpieczeństwa ratowników – czynnika istotnego dla wszystkich uczestników działań. Ze względu na konieczność połączenia wielu specjalizacji, umiejętności inżynieryjnych oraz znajomości szczególnych technik ratowniczych działania podczas katastrof budowlanych są dla ratowników szczególnie wymagające. Specjalistyczne grupy poszukiwawczo-ratownicze od wielu lat wprowadzają i rozwijają metody zabezpieczenia działań podczas pracy na gruzowiskach. Niektóre z tych metod są łatwo dostępne i nieskomplikowane, natomiast inne wymagają specjalistycznego sprzętu, wiedzy oraz doświadczenia. Bezpieczeństwo działań podczas katastrof budowlanych jest stale rozwijane, wraz z postępem wiedzy, doświadczenia oraz technologii.
Wnioski: Rozpoznanie jest pierwszą i najważniejszą fazą akcji. Sama katastrofa budowlana niesie ryzyko wtórnych zagrożeń dla osób poszkodowanych oraz dla ratowników. Może także powodować narażenie na czynniki szkodliwe i uciążliwe. Aspekty, na jakie należy zwrócić uwagę, to: niestabilne elementy konstrukcji budowlanych, możliwość całkowitego zawalenia się budynku, zagrożenia powodowane przez media (gaz ziemny, wodę, napięcie elektryczne), zagrożenia powodowane przez zbiorniki z gazem pod ciśnieniem (np. butle LPG), zagrożenia pożarowe, zagrożenia biologiczne, hałas, temperatura, wilgotność, oświetlenie miejsca działań. W związku z powyższym rozpoznanie zagrożeń podczas katastrofy budowlanej nie jest etapem akcji, lecz czynnością ciągłą, trwającą aż do zakończenia działań lub eliminacji możliwości powstania tych zagrożeń.
Znaczenie dla praktyki: Prowadzenie działań podczas katastrof budowlanych wiąże się ze szczególnymi zagrożeniami. System szkolenia w tej dziedzinie jest stosunkowo młody. W artykule wskazano elementy determinujące bezpieczeństwo ratowników oraz omówiono system bezpieczeństwa pracy.
Słowa kluczowe: katastrofa budowlana, zasady bezpieczeństwa działań, grupa poszukiwawczo-ratownicza
Typ artykułu: artykuł przeglądowy