Abstrakt
Cel: W artykule przedstawiono wyniki pomiarów stężenia radonu w wybranych budynkach mieszkalnych przy użyciu detektorów węgla PicoRad. Podkreślono potrzebę informowania o zagrożeniu związanym z narażeniem na promieniowanie radonowe, a także na możliwość jego minimalizacji.
Projekt i metody: Pomiary przeprowadzono w pomieszczeniach najbardziej narażonych na promieniowanie jonizujące – w piwnicach i na parterze – za pomocą detektorów węgla PicoRad. Detektory przekazano wybranej, wyszkolonej grupie studentów, której zadaniem było umieszczenie detektora w badanej atmosferze na 48 godzin. Po wykonaniu pomiarów przygotowany detektor musiał zostać natychmiast wysłany na wskazany adres.
Wyniki: Średnie stężenie radonu w powietrzu w Polsce wynosi ok. 10 Bq/m3. Wyniki badań przeprowadzonych w budynkach pokazują, że średnia wartość stężenia radonu w analizowanych pomieszczeniach wynosi 30 Bq/m3. Wartości te nie przekraczają norm koncentracji radonu w domach. Nie zauważono istotnych różnic między piwnicami a parterem.
Wnioski: Przeprowadzone pomiary pokazują, że średnie stężenia radonu w badanych pokojach są stosunkowo niskie i mieszczą się w granicach 12–85,5 Bq/m3. Warto jednak wziąć pod uwagę fakt, że według Światowej Organizacji Zdrowia ryzyko rozwoju raka płuc wzrasta proporcjonalnie do wzrostu narażenia na działanie radonu. Zwiększa się o 16% na 100 Bq/m3 wzrostu długoterminowego średniego stężenia radonu. W przewodniku WHO na temat radonu wewnętrznego zaleca się ustalenie średniego krajowego poziomu stężenia odniesienia na 100 Bq/m3. Jeśli osiągnięcie tych wartości nie jest możliwe, poziom odniesienia nie powinien przekraczać 300 Bq/m3. Najwyższe zmierzone stężenia radonu były tylko nieznacznie niższe od średniego poziomu odniesienia zalecanego przez WHO. Wskazuje to, że takie pomiary stężeń radonu należy wykonywać w budynkach w Polsce. Informacja o możliwości dokonania takich pomiarów, a także o zagrożeniach i środkach zaradczych, związanych z wysokimi poziomami radonu, powinna zostać podana do wiadomości publicznej. Pozwoli to na zwiększenie świadomości społecznej, minimalizację ryzyka związanego z narażeniem na oddziaływanie radonu oraz wzmocnienie odporności społeczności.
Słowa kluczowe: radon, promieniowanie ze źródeł naturalnych, stężenie radonu, świadomość społeczna
Typ artykułu: oryginalny artykuł naukowy