Abstrakt
Cel: Celem artykułu jest prezentacja spektrometrii ruchliwości jonów jako metody punktowego wykrywania skażeń chemicznych.
Wprowadzenie: Zgodnie z dokumentem doktrynalnym obowiązującym w SZ RP Obrona przed bronią masowego rażenia w operacjach połączonych rozpoznanie skażeń to działanie mające na celu stwierdzenie faktu wystąpienia zdarzenia CBRN lub obecności czynnika CBRN w środowisku. Realizowane jest poprzez obserwację, wykrywanie oraz szczegółowe rozpoznanie skażeń. Obserwacja to systematyczne śledzenie przestrzeni powietrznej, obszarów naziemnych, ludzi, zwierząt oraz materiałów. W tym celu wykorzystywane są przyrządy obserwacji wzrokowej, dźwiękowej, elektronicznej, dokumentowania fotograficznego lub inne urządzenia służące do stwierdzenia obecności lub braku zagrożenia CBRN. Wykrywanie to działanie mające na celu potwierdzenie faktu zaistnienia zdarzenia CBRN lub obecności czynnika CBRN. Z kolei rozpoznanie szczegółowe to działanie podejmowane w celu określenia rodzaju i poziomu skażeń w rejonie potwierdzonego lub prognozowanego ich wystąpienia. Rozpoznanie skażeń powinno być przygotowane i realizowane stosownie do poziomu zagrożenia, a sprzęt i procedury działania powinny zapewnić natychmiastowe alarmowanie o obecności czynników CBRN. Aktualny stan zaawansowania techniki pożarniczej wymaga uwzględnienia w planowaniu akcji ratowniczo-gaśniczych starannego rozpoznania zagrożeń, jakie mogą zaistnieć w trakcie wykonywania zadania. Oczywista jest konieczność rozpoznania wynikająca z charakteru gaszonego obiektu. Podczas przygotowywania środków do zdławienia pożaru w obiekcie należy brać pod uwagę niebezpieczne substancje chemiczne, które w nim występują, a także ich charakter (bojowe środki trujące, toksyczne środki przemysłowe, materiały wybuchowe, gazy tworzące mieszanki łatwopalne lub samozapalne, źródła promieniotwórcze itp.).
Wnioski: Zagrożenia skażeniami terytorium RP mają tendencję zwyżkową. Podmioty wchodzące w skład Krajowego Systemu Wykrywania Skażeń i Alarmowania powinny być przygotowane pod względem technicznym i proceduralnym na prowadzenie rozpoznania i wstępnej identyfikacji skażeń w miejscu ich występowania. System wyposażony jest w urządzenia wykorzystujące spektrometrię IMS. Zgodnie z trendami światowymi urządzenia te powinny być sukcesywnie zastępowane rozwiązaniami cechującymi się lepszą czułością i selektywnością. Takimi urządzeniami mogłyby być przyrządy oparte o spektrometrię DMS. Dotyczy to przyrządów przenośnych i przewoźnych. Wprowadzeniu nowych rozwiązań technicznych powinno towarzyszyć ujednolicenie systemu w zakresie rozpoznania skażeń, stworzenie planów współdziałania, a to miałoby istotny wpływ na bezpieczeństwo ludzi i infrastruktury.
Słowa kluczowe: rozpoznanie skażeń, spektrometria, ruchliwość jonów
Typ artykułu: artykuł przeglądowy