Abstrakt
Cel: Zasadniczy cel badań prezentowanych w artykule zawierał się w identyfikacji systemu ochrony ludności w obszarze bezpieczeństwa narodowego RP, przedstawieniu jego misji i zakresu działań oraz określeniu pożądanych kierunków zmian. Główny problem badawczy wyrażono w postaci pytań: Jaką funkcję spełnia obecnie system ochrony ludności w bezpieczeństwie narodowym Polski? Co stanowi jego przedmiot działań oraz jakie istnieją potrzeby i priorytety rozwoju?
Wprowadzenie: W Polsce za bezpieczeństwo państwa i jego obywateli odpowiedzialny jest system bezpieczeństwa narodowego. W jego strukturze możemy wyróżnić bardzo istotny element, jakim jest ochrona ludności (bezpieczeństwo powszechne). Organizacyjną postacią zapewnienia bezpieczeństwa ludności jest system ochrony ludności, a jego wiodącą dziedziną – ratownictwo.
Wyniki: W rozważaniach przyjęto założenie, że istotą ochrony ludności jest działalność mająca na celu obniżanie ryzyka zagrożeń dla życia i zdrowia człowieka (profilaktyka i prewencja), a w przypadku ich wystąpienia sprawne reagowanie, które powinno objawiać się skuteczną ochroną. W ujęciu szerokim ochronę ludności w bezpieczeństwie narodowym można traktować jako zespół przedsięwzięć państwa, których celem jest zapewnienie bezpieczeństwa obywateli, mienia i środowiska. Wobec tego ochronę ludności możemy interpretować jako zestaw działań administracji rządowej i samorządowej oraz działalność sił i środków (zasobów państwa) w zakresie bezpieczeństwa, wykonywanych z zamiarem zapobiegania, przygotowania, reagowania i odtworzeniu równowagi funkcjonowania poszkodowanej ludności. Przyjęto, że system ochrony ludności to skoordynowany wewnętrznie układ wydzielanych przez państwo sił i środków oraz zasobów ukierunkowanych na zapobieganie powstawaniu zagrożeń bezpieczeństwa ludności, a także sprawnym reagowaniu na sytuacje zagrażające zdrowiu i życiu obywateli. Współcześnie ów system jest bardzo rozproszony i często problematyka ochrony ludności przeplata się z zagadnieniami z zakresu zarządzania kryzysowego, bezpieczeństwa publicznego, bezpieczeństwa społecznego i obronności państwa. Można przyjąć, że poprawnie funkcjonujący system ochrony ludności powinien mieć charakter interdyscyplinarny, zintegrowany, a także być zdolny do odpowiedzi na aktualne oraz prognozowane wyzwania i zagrożenia bezpieczeństwa ludności w różnych stanach funkcjonowania państwa.
Słowa kluczowe: bezpieczeństwo narodowe, system bezpieczeństwa narodowego, zagrożenia bezpieczeństwa, zarządzanie kryzysowe, ochrona ludności, ratownictwo, organy administracji publicznej, system ochrony ludności, podsystem kierowania, podmioty wykonawcze
Typ artykułu: oryginalny artykuł naukowy