Abstrakt
Cel: W niniejszym artykule poruszono istotne kwestie dotyczące bezpieczeństwa w tunelach drogowych w oparciu o wyniki badania ankietowego oraz eksperymentów ewakuacji przeprowadzonych w skali rzeczywistej w dwóch zlokalizowanych w Polsce tunelach drogowych.
Metodologia: Analizę istotnych czynników wpływających na poziom bezpieczeństwa w tunelach drogowych przeprowadzono w oparciu o wyniki badań eksperymentalnych w dwóch tunelach drogowych, w których obserwowano przebieg ewakuacji w warunkach pożaru. W ramach badania przeprowadzono kilka prób ewakuacji przy równym poziomie zadymienia, badając za każdym razem inny parametr, m.in. czas zwłoki, prędkość poruszania się, wpływ zadymienia na prędkość poruszania się, wpływ infrastruktury tunelu na przebieg ewakuacji. Z kolei w badaniu ankietowym, przeprowadzonym wśród 504 respondentów, podjęto próbę oceny świadomości zagrożeń i procedur bezpieczeństwa w tunelach drogowych. Ankieta składała się z czterech części, a pytania obejmowały zagadnienia: znajomość infrastruktury tunelu, zachowania w przypadku zatoru, wyboru drogi ewakuacji, zachowania podczas ewakuacji, rzeczy osobistych podczas ewakuacji, samooceny wiedzy o bezpieczeństwie w tunelu oraz rolę doświadczenia. Przeprowadzono również analizę dostępnych w Polsce informacji o zasadach bezpieczeństwa w tunelu drogowym, dzięki którym jego użytkownik może podnieść swoją wiedzę.
Wyniki: Wyniki przeprowadzonych badań ankietowych wskazują na niewystarczający poziom wiedzy w zakresie bezpieczeństwa w tunelach drogowych – jedynie 16% respondentów odpowiedziało poprawnie na więcej niż 50% pytań. Zdiagnozowano również nieznajomość samej infrastruktury tunelu drogowego oraz zasad bezpieczeństwa obowiązujących w tunelu. Z analizy informacji dostępnych dla uczestników ruchu drogowego wynika, że informacje te są trudno dostępne i brakuje jednolitych wytycznych edukujących społeczeństwo w poruszanym w artykule temacie. Podkreślono znaczący wpływ ćwiczeń ewakuacyjnych przeprowadzanych w skali rzeczywistej, nie tylko dostarczający cennych danych o procesie ewakuacji, ale również zwiększający – poprzez podnoszenie świadomość uczestników eksperymentu – poziom bezpieczeństwa w analizowanych obiektach inżynierskich.
Wnioski: Wyniki przedstawionych badań pozwalają na lepsze zrozumienie zachowań uczestników wypadków i pożarów w tunelach drogowych. Ponadto wykazały one potrzebę podnoszenia świadomości uczestników ruchu drogowego w zakresie niebezpiecznych sytuacji, które mogą się wydarzyć w tunelu oraz odpowiedniej reakcji na nie.
Słowa kluczowe: bezpieczeństwo, pożar, ewakuacja, tunel drogowy, zadymienie
Typ artykułu: oryginalny artykuł naukowy