Abstrakt
Cel: Celem artykułu jest przegląd informacji o pojazdach mechanicznych, w których wykorzystuje się alternatywne napędy (w tym przypadku napęd elektryczny) i związane z ich stosowaniem zagrożenia. Omówienie tych zagadnień jest kluczowe dla podejmowania działań ratowniczo-gaśniczych podczas zdarzeń (pożarów, miejscowych zagrożeń) z udziałem pojazdów z napędami alternatywnymi oraz skuteczności tych działań. Wiedzę w zakresie: identyfikacji zagrożeń, doskonalenia technologii ratowniczych, niezbędnego sprzętu i wyposażenia do prowadzenia skutecznych działań ratowniczo- -gaśniczych podczas zdarzeń komunikacyjnych, w tym pożarów, z udziałem pojazdów z alternatywnymi źródłami napędu można zdobyć zarówno na podstawie badań teoretycznych, jak i empirycznych.
Wprowadzenie: Postęp techniczny i zaawansowane technologie w zakresie napędów stosowanych w pojazdach i maszynach stawiają przed ochroną przeciwpożarową nowe wyzwania. Dotyczą one między innymi technologii działań ratowniczych podczas pożarów i wypadków komunikacyjnych, w których uczestniczą takie pojazdy, oraz zapewnienia bezpieczeństwa pożarowego podczas eksploatacji i przechowywania ich w obiektach budowlanych, garażach i miejscach postojowych oraz podczas ładowania.
Metodologia: Opracowanie wykonano w oparciu o źródła krajowe i zagraniczne, literaturę przedmiotu, wyniki badań oraz różnorodne doświadczenia autorów. Artykuł opisuje obecny stan wiedzy w zakresie zagrożeń i radzenia sobie z nimi podczas prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych wobec zdarzeń z udziałem pojazdów z napędami alternatywnymi.
Wnioski: Liczba pojazdów silnikowych w Polsce i innych państwach wciąż rośnie, a razem z nią także liczba pojazdów wyposażonych w napędy alternatywne do napędów spalinowych (benzynowych, na olej napędowy). Analiza literatury przedmiotu, dostępnych wyników badań, jak i poszczególnych zdarzeń prowadzi do uzasadnionego wniosku, iż zagrożenia podczas prowadzenia działań ratowniczych i gaśniczych związanych ze zdarzeniami z udziałem pojazdów elektrycznych i hybrydowych nie są większe niż w przypadku pojazdów z napędami konwencjonalnymi. Są one w pewnym zakresie inne, co wynika w szczególności ze stosowanego systemu zasilania opartego na urządzeniach do magazynowania energii – akumulatorów.
Słowa kluczowe: napędy alternatywne, CNG, LNG, metan, LPG, etan, propan, napęd hybrydowy, pojazdy elektryczne, ogniwo paliwowe, ratownictwo, działania ratowniczo-gaśnicze
Typ artykułu: artykuł przeglądowy
Bibliografia:
- Cimolino U., Alternative Fahrzeugantriebe Hellmann, Wyd. Ecomed Sicherheit, Landsberg 2022.
- Komenda Główna Policji – Biuro Ruchu Drogowego, Wypadki drogowe w Polsce w 2021 roku, Warszawa 2022.
- Waśkiewicz J., Pawlak P., Prognozy eksperckie zmian aktywności sektora transportu drogowego (w kontekście ustawy o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji), ITS nr 0701/ZBE/17, Warszawa 2017.
- Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych, Licznik Elektromobilności: samochody elektryczne coraz popularniejsze mimo spadków na rynku motoryzacyjnym, https://pspa. com.pl/2022/informacja/licznik-elektromobilnosci-samochody- elektryczne-coraz-popularniejsze-mimo-spadkow- -na-rynku-motoryzacyjnym [dostęp: 1.10.2022].
- Brände von E-Fahrzeugen. Grundlagen und Einsatztaktik, „Feuerwehr - Retten - Löschen – Bergen”, numer specjalny, s.18–25. [6] Unfallhilfe und Bergen bei Fahrzeugen mit Hochvolt-Systemen, Merkblatt 06/04, vfdb [data aktualizacji: 01.11.2017].
- Merkblatt Empfehlung für den Feuerwehreinsatz bei Gefahr durch Lithium-Zellen, -Batterien und -Akkumulatoren, MB 10–17 Lithium-Batterien, vfdb, 2020.
- Merkblatt für die Feuerwehren Bayerns. Alternativ angetriebene Fahrzeuge, Staatliche Feuerwehrschulen Würzburg, 02/2018.
- Frese T. (red.), Ausbildungsfolien Unfälle mit alternativ angetriebenen PKWs, Wyd. Ecomed Sicherheit, Landsberg 2016.
- Taschenkarte alternative Antriebe für Führungskräfte, Unfallkasse Rheinland-Pfalz.
- KG PSP, Standardowe zasady postępowania podczas zdarzeń z samochodami osobowymi z napędem elektrycznym, wydanie 1, Warszawa 2020.
- DIN 13050:2015-04 Terms and definitions for medical rescue service.
- DIN VDE 0132:2018-07 Firefighting and technical assistance in or near electrical installations.
- VdS 3856: 2019-06 (01) Sprinklerschutz von Lithium-Batterien.
- Film przedstawiający działanie akumulatora, https://www. youtube.com/watch?v=4objPEO3-k8 [dostęp: 16.10.2022].
- Film z objaśnieniem mechanizmu powstawania pożaru baterii akumulatorowych oraz faktyczny pożar samochodu elektrycznego powstałego podczas ładowania, https://www. youtube.com/watch?v=sGyLSfTQALs [dostęp: 16.10.2022].
- Film z pożaru skutera elektrycznego podczas ładowania w mieszkaniu, https://www.youtube.com/watch?v=eTm5O044sv4 [dostęp: 16.10.2022].
- Związek Dealerów Samochodów, https://kartyratownicze.pl [dostęp: 16.10.2022].
- Allgemeiner Deutscher Automobil-Club e.V. (ADAC), http://www.rescuesheet.info/ [dostęp: 16.10.2022].
- CTIF – The International Association of Fire & Rescue Services, How to Use Euro Rescue App, https://www.ctif.org/ news/guide-how-use-euro-rescue-app [dostęp: 16.10.2022].
- CTIF – The International Association of Fire & Rescue Services, Rescue Code, https://ctif.org/associate-member/ rescue-code [dostęp: 16.10.2022].
- Moditech Rescue Solutions, https://www.moditech.com [dostęp: 16.10.2022].
- Euro NCAP, https://www.euroncap.com/ [dostęp: 16.10.2022].
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Akumulator_litowo-jonowy [dostęp: 24.10.2022].
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Kod_alfanumeryczny [dostęp: 24.10.2022].
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Reaktywność_chemiczna [dostęp: 24.10.2022].
- https://pl.wikipedia.org/w/index.php?search=efekt+ pamięci&title=Specjalna:Szukaj&profile=advanced&fulltext= 1&ns0=1 [dostęp: 24.10.2022].
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Gęstość_energii [dostęp: 24.10.2022].
- https://efahrer.chip.de/news/gericht-musste-entscheiden- -streit-um-tiefgaragen-verbot-fuer-elektroautos_104191 [dostęp: 24.10.2022].
- Fast L., Klüh S., Langstrof A., Brandschutz bei E-Autos in Tiefgaragen, „Technische Sicherheit“ 2021, 11–12.
- Encyklopedia PWN, https://encyklopedia.pwn.pl/ [dostęp: 5.12.2022].
- OUTLANDER PHEV – Emergency Response Guide, Information for first and second responders emergency response guide for vehicle, wersja: 1.1.
- https://www.rescuecode.fr/ [dostęp: 16.10.2022].