Abstrakt

Cel: Celem badań była weryfikacja przyjętych założeń na temat konieczności zunifikowania i ujednolicenia budowy cystern, tak aby ułatwić ratownikom specjalistycznych grup ratownictwa chemiczno-ekologicznego (SRGChem) podjęcie właściwych decyzji na miejscu akcji. Finalnie taka unifikacja ma pozwolić na bezpieczną likwidację zagrożenia poprzez usprawnienie działań ratowniczych wspomnianych grup. Do jej przeprowadzenia konieczne jest dokonanie analizy czynności ratowniczych oraz wyciągnięcie wniosków, które powinny być udostępnione producentom cystern, przewoźnikom oraz ratownikom SGRchem.

Projekt i metody: W pierwszym etapie rozważań dokonano analizy literatury, następnie przeprowadzono badania ankietowe wśród ratowników będących członkami SRGChem w celu poznania ich opinii na temat unifikacji budowy cystern. Pytania dotyczyły m.in. zaworów do awaryjnego rozładunku. Przeprowadzono także wywiady z ekspertami znającymi problematykę przedmiotowego tematu, w szczególności praktykami, którzy na co dzień pełnią funkcje dowódcze w SGRchem.

Wyniki: Z rozeznania przeprowadzonego wśród ratowników specjalistycznych grup ratownictwa chemiczno-ekologicznego wynika, że zdecydowana większość tej grupy dostrzega znaczny problem wynikający ze zróżnicowanej budowy cystern do przewozu substancji niebezpiecznych. Przeważająca liczba ankietowanych wskazała, że unifikacja budowy cystern przewożących substancje niebezpieczne jest możliwa do realizacji, lecz wymaga wielu rozmów z producentami w zakresie poszukiwania nowych rozwiązań, tj. ulgi w ubezpieczeniach cystern, które posiadałyby certyfikat potwierdzający zunifikowaną budowę.

Wnioski: Przewóz materiałów niebezpiecznych jest skomplikowanym procesem wymagającym specjalistycznej wiedzy. Organizacja transportu zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami w zakresie bezpieczeństwa gwarantuje nie tylko zminimalizowanie zagrożeń wynikających z przewozu materiałów niebezpiecznych, ale i pełną jego efektywność. Należy pamiętać, że każdy uczestnik przewozu towarów niebezpiecznych ma określone obowiązki. Największy zakres nałożony jest na przewoźnika oraz na nadawcę przesyłki. Jednocześnie trzeba zwrócić uwagę na nieodzowny element bezpieczeństwa w transporcie – czyli szkolenia, które powinny być przeprowadzane dla wszystkich pracowników mających styczność z towarami niebezpiecznymi. Wszystkie te uwarunkowania prowadzą do konkluzji, że unifikacja budowy cystern miałaby istotny wpływ na poprawę bezpieczeństwa transportu i skuteczności prowadzonych działań ratowniczych.

Słowa kluczowe: bezpieczeństwo, transport, ratownictwo, szkolenie, substancje niebezpieczne

Typ artykułu: oryginalny artykuł naukowy

Bibliografia:

  1. Urban J., Szylar K., Bezpieczeństwo przy transporcie materiałów niebezpiecznych, Translogistics, Wrocław 2014.
  2. Zasięg Umowy ADR – w jakich 52 krajach obowiązuje, wpis na blogu, https://adrpartner.pl/blog/zasieg-umowy-adr-w-jakich-krajach-obowiazuje/ [dostęp: 23.11.2022].
  3. Kielin A., Organizacja działań ratowniczych prowadzonych przez Specjalistyczne Grupy Ratownictwa Chemiczno-Ekologicznego podczas awaryjnego rozładunku cystern przewożących substancje niebezpieczne, praca doktorska, Szkoła Główna Służby Pożarniczej w Warszawie, Warszawa 2020.
  4. Dane statystyczne KG PSP https://www.straz.gov.pl/panstwowa_straz_pozarna/interwencje_psp [dostęp: 21.01.2020].
  5. Transport Drogowy w Polsce w latach 2018 i 2019, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa–Szczecin 2021 [12].
  6. Rogalski G., Pyza D., Zagrożenia w transporcie drogowym towarów niebezpiecznych, Prace Naukowe PolitechnikiWarszawskiej 2018.
  7. Koulocheris D., Vossou C., Exploration of Equivalent Design Approaches for Tanks Transporting Flammable Liquids, „Computation" 2020 8(2), 33, https://doi.org/10.3390/computation8020033.
  8. Peng, S., Zhou D., Xie B., Analysis of LNG Storage Tank Safety: A Comprehensive Model Approach with ANP and Normal Cloud, „Applied Science” 2022 12(23), 11941, https://doi.org/10.3390/app122311941.
  9. Węsierski T., Piec R., Majder-Łopatka M., Król B., Gawroński W., Kwiatkowski M., Hazards Generated by an LNG Road Tanker Leak: Field Investigation of Vapour Propagation under Class B Conditions of Atmospheric Stability, „Energies” 2021 14(24), 8483, https://doi.org/10.3390/en14248483.
  10. Lutyński J., Metody badań społecznych. Wybrane zagadnienia, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź 2000.