Abstrakt
Cel: Celem artykułu jest ocena funkcjonalności obu systemów w świetle zapewnienia interoperacyjności elementów Krajowego Systemu Wykrywania Skażeń i Alarmowania (KSWSiA). Zamiarem autorów było potwierdzenie funkcjonalności SI Promień w porównaniu z innym, wiodącym rozwiązaniem IT w zakresie prognozowania i oceny sytuacji skażeń, tj. CBRN Analysis.
Wprowadzenie: W KSWSiA wykorzystywane są obecnie dwa niezależne systemy zarządzania informacjami CBRN, tj. systemy informatyczne o nazwach: PROMIEŃ i CBRN Analysis, przy czym drugi stosowany jest wyłącznie w Siłach Zbrojnych RP. KSWSiA jest specyficznym „super” systemem, który ma zapewnić efekt synergii między wszystkimi elementami odpowiedzialnymi za wykrywanie zagrożeń CBRN, a także ostrzeganie i alarmowanie. Część wojskowa, zwana Systemem Wykrywania Skażeń, jest protoplastą obecnego KSWSiA i zapewnia jego interoperacyjność zarówno w wymiarze krajowym, jak i sojuszniczym. Ewolucja systemów IT w ciągu ostatniej dekady spowodowała również rozwój nowoczesnych systemów wspomagających, czy nawet zastępujących ludzi w obszarze zarządzania informacjami CBRN oraz oceny tych zagrożeń. Przykładem takiego systemu jest CBRN Analysis – aktualnie wiodące, światowej klasy rozwiązanie. Stało się ono inspiracją dla polskich programistów, których celem było stworzenie nowoczesnego i efektywnego narzędzia do prognozowania zagrożeń CBRN i zarządzania informacjami w tym obszarze. Dziś posiadamy prawie 10 lat doświadczeń w zakresie użytkowania i udoskonalania własnego oprogramowania, jednak nadal trwają jego prace rozwojowe, co wynika z identyfikacji nowych potrzeb oraz zmian w dokumentach standaryzacyjnych NATO.
Metodologia: Przeprowadzone badania oparto na diagnozie oprogramowania oraz analizie doświadczeń użytkowników końcowych. Zasadniczym wyzwaniem było określenie, jakie determinanty decydują o użyteczności obu narzędzi w rozpatrywanym kontekście, a następnie porównanie względem nich stosowanych rozwiązań. W badaniach zastosowano metody: obserwacji uczestniczącej, realizowanej podczas kursów specjalistycznych w Centrum Szkolenia OPBMR w SZ RP, a ponadto metody: porównania, analogii, abstrahowania oraz analizy i syntezy.
Wyniki: Wyniki badań ukazują zastosowanie w obu systemach informatycznych unikalnego podejścia do zarządzania informacją CBRN. Zidentyfikowana została również nieznaczna przewaga CBRN Analysis, która wynika z długoletniej obecności produktu na rynku komercyjnym i doświadczeń z tym związanych, ale również zaangażowaniem nieporównywalnych środków finansowych, aby taką dominację utrzymać (w porównaniu z SI Promień). Podsumowując ocenę obu programów, autorzy doszli do wniosku, że SI Promień stanowi optymalne rozwiązanie i zapewnia pełną interoperacyjność KSWSiA i jednolitość funkcjonowania jego podsystemów. Kluczowym zagadnieniem, warunkującym możliwość rozwoju oprogramowania, jest jego kompatybilność z istniejącymi systemami dowodzenia i kierowania oraz certyfikacja SI Promień zgodnie z wymaganiami międzynarodowymi, celem potwierdzenia jego wartości dla rozwoju zdolności obronnych Polski i krajów partnerskich. Analiza programów potwierdziła, że system informatyczny Promień jest w czołówce podobnych rozwiązań o charakterze systemowym oraz ma potencjał w zakresie dalszego rozwoju oraz zaspokojenia bieżących i przyszłych potrzeb KSWSiA.
Słowa kluczowe: zarządzanie informacją CBRN, prognozowanie i ocena sytuacji skażeń, zarządzanie ryzykiem CBRN, zautomatyzowane systemy ostrzegania i powiadamiania o skażeniach