Abstrakt
Cel: Celem artykułu jest przedstawienie ogólnych informacji o właściwościach, zastosowaniu, aspektach prawnych oraz metodach unieszkodliwiania azbestu. Ponadto przedstawiono badania szkodliwości oddziaływania azbestu na zachorowalność ludzi na choroby azbestozależne na przykładzie zapadalności na pylicę azbestową w Polsce. Omówiono zagrożenia, jakie może powodować azbest w trakcie prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych.
Wprowadzenie: Azbest był wykorzystywany w różnorodny sposób już od starożytności. Jego popularność wzrosła w połowie XX wieku, kiedy zaczął być stosowany w wielu materiałach budowlanych. Uznanie zyskał ze względu na swe unikalne właściwości. Natomiast po roku 1990 nastąpiła drastyczna zmiana w podejściu do stosowania azbestu i wyrobów azbestowych. Ze względu na szkodliwość dla zdrowia ludzi azbest został zakazany w 55 krajach, w tym w UE. W Polsce stosowanie i produkcja azbestu jest zabroniona od 1997 r, a w 2009 roku wprowadzono „Program usuwania azbestu”, który nakazuje do 2032 r. usunięcie z terytorium Polski wyrobów zawierających azbest. Mimo, że materiał ten był przez wiele lat powszechnie stosowany, do tej pory nie udało się opracować komercyjnych i bezpiecznych metod jego unieszkodliwiania. Na świecie realizowanych jest wiele prac naukowych mających na celu opracowanie metody przetwarza i unieszkodliwiania wyrobów azbestowych. Realizowane prace naukowe mają na celu opracowanie nowoczesnych i ekologicznych metod postępowania z odpadami zawierającymi azbest.
Metodologia: Artykuł został opracowany na podstawie przeglądu wybranej literatury z zakresu poruszanej tematyki.
Wnioski: Analiza tematu pozwala na stwierdzenie, że zarówno w Polsce, jak i na świecie unieszkodliwianie wyrobów azbestowych cieszących się szerokim zainteresowaniem w XX wieku stanowi nadal duży problem. Istnieje konieczność opracowywania technologii – bezpiecznych, ekologicznych i opłacalnych do stosowania w skali przemysłowej – pozwalających na zmniejszenie odpadów azbestowych w środowisku . Należy dołożyć wszelkich starań, aby zapewnić odpowiednie przeszkolenie strażaków, którzy podczas działań ratowniczo-gaśniczych przy zawalonych lub palących się budynkach mogą być narażeni na wdychanie włókien azbestu.
Słowa kluczowe: azbest, unieszkodliwianie odpadów, utylizacja materiałów niebezpiecznych
Typ artykułu: artykuł przeglądowy