1. SFT
  2. Archiwum
  3. Vol. 66
  4. Problematyka organizacji działań w ze...

Problematyka organizacji działań w zespole kwalifikowanej pierwszej pomocy na przykładzie Państwowej Straży Pożarnej. Raport z badań wstępnych

Marek Wyrozębski

Pobierz artykuł
Open Access
DOI: 10.12845/sft.66.2.2025.2, strony: 24 – 38

Abstrakt

Cel: Artykuł przedstawia wpływ wcześniejszej organizacji działań i podziału ról w zespołach kwalifikowanej pierwszej pomocy (KPP) na skuteczność i koordynację działań ratowniczych realizowanych przez jednostki krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego. Praca wskazuje również potencjalne luki szkoleniowe i proponuje koncepcję usprawnień organizacji pracy zespołów KPP.

Metodologia: W pracy wykorzystano wyniki ankiety przeprowadzonej wśród ratowników PSP i OSP. Pytania w kwestionariuszu dotyczyły m.in. skuteczności procedur KPP, wpływu podziału zadań i przygotowania sprzętu na działania ratownicze oraz subiektywnego poczucia pewności i kompetencji ratowników podczas udzielania KPP. Uczestnicy zgłaszali również własne sugestie dotyczące poprawy szkoleń i organizacji pracy zespołu.

Wyniki: Większość respondentów uznała, że procedury zawarte w materiałach szkoleniowych są wystarczające do podejmowania działań ratowniczych (72,7%), jednak blisko jedna czwarta ankietowanych wyraziła wątpliwości co do ich użyteczności w praktyce (23,6%). Aż 90,9% badanych zgodziło się również, że w ramach KPP można wyróżnić zestaw powtarzalnych czynności, wykonywanych niezależnie od rodzaju zdarzenia medycznego, co daje podstawy do ich standaryzacji. Stwierdzono także, że wcześniejszy podział zadań między ratownikami pozytywnie wpływa na sprawność działań ratowniczych (89,2%), a podobnie wysoko (87,2%) oceniono wcześniejsze przygotowanie medycznego pola sprzętowego. Wyniki badań wskazują również na niski poziom pewności ratowników w udzielaniu KPP w swoich jednostkach. Tylko około jedna trzecia respondentów (34,5%) pozytywnie oceniła poziom pewności swoich zespołów, a jedynie połowa respondentów (56,4%) osobiście czuje się kompetentna do pełnienia roli lidera działań medycznych. Sytuacja ta wpływa negatywnie na dynamikę zespołu – wielu respondentów (89,1%) obserwuje schemat, w którym tylko jedna osoba (lider) aktywnie działa, podczas gdy reszta członków czeka na polecenia, nie przejawiając większej inicjatywy.

Wnioski: Stwierdzono, że w KPP wiele zadań może być realizowanych według określonych procedur, bez konieczności oczekiwania na wydanie polecenia. Dzięki temu zadania można rozdzielić między ratowników standardowo, co zwiększa indywidualną odpowiedzialność każdego członka zespołu, ale również znacząco poprawia komunikację i skuteczność ich współpracy. W niniejszej pracy zaproponowano, w jaki sposób można przeprowadzić taki podział. Istotą badań było potwierdzenie, że sprecyzowanie obowiązków i wyznaczenie ról ratowniczych w zespole KPP jest elementem, który usprawni działania i pomoże strażakom w praktycznym zastosowaniu swojej wiedzy.

Słowa kluczowe: Państwowa Straż Pożarna, kwalifikowana pierwsza pomoc, organizacja działań

Typ artykułu: doniesienie wstępne

Bibliografia:

  1. Baumberg I., U źródeł ratownictwa w PSP, „Przegląd Pożarniczy” 2022, 10, https://www.ppoz.pl/czytelnia/ratownictwo-i-ochrona-ludnosci/U-zrodel-ratownictwa-w-PSP/idn:2739 [dostęp: 02.04.2025].
  2. Chomoncik M., Nitecki J., KPP w KSRG, „Przegląd Pożarniczy” 2022, 10, https://www.ppoz.pl/czytelnia/ratownictwo-i-ochrona-ludnosci/Kpp-w-KSRG/idn:2618 [dostęp: 05.04.2025].
  3. Tymiński J., Współdziałanie ratowników udzielających kwalifikowanej pierwszej pomocy z personelem medycznym w warunkach przedszpitalnych, „Zeszyty Naukowe SGSP” 2022, 81, 89–106.
  4. Gałązkowski R., Pawlak A., Pszczołowski K., Rola jednostek Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego w funkcjonowaniu systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne w rejonach wiejskich w Polsce, BiTP Vol. 34 Issue 2, 2014, pp. 15–26.
  5. Kłosiewicz T., Niski poziom wiedzy pracowników zespołów ratownictwa medycznego na temat medycznych działań ratowniczych wykonywanych przez strażaków-ratowników, BiTP Vol. 43 Issue 3, 2016, pp. 265–274.
  6. Zasady organizacji doskonalenia zawodowego w Państwowej Straży Pożarnej, KG PSP, Warszawa 2024, https://www.gov.pl/attachment/cfda74d7-0ed1-4ec3-8ecc-fc7c624bd096 [dostęp: 15.04.2025].
  7. Kotarbiński T., Traktat o dobrej robocie, Wrocław 1965.
  8. Pedersen M.J.B., Gjerland A., Rund B.R., Ekeberg Ø., Skogstad L., Emergency Preparedness and Role Clarity among Rescue Workers during the Terror Attacks in Norway July 22, 2011, “PLOS ONE” 2016, 11, 6, 2016, e0156536, https://doi.org/10.1371/journal.pone.0156536.
  9. Ustawa z dnia 8 września 2006 r. o państwowym ratownictwie medycznym (Dz.U. 2006 Nr 191 Poz. 1410).
  10. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 19 marca 2007 r. w sprawie kursu w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy (Dz.U. 2007 Nr 60, poz. 408).
  11. Ratownictwo medyczne w Krajowym Systemie Ratowniczo-Gaśniczym, KG PSP, Warszawa 2023, https://www.gov.pl/attachment/b6c345fb-a1d0-4cc3-a25f-595dc538f33b, [dostęp: 27.04.2025].
  12. Baza wiedzy PSP, https://www.gov.pl/web/kgpsp/baza-wiedzy, [dostęp: 27.04.2025].
  13. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 23 września 2021 r. w sprawie postępowania kwalifikacyjnego o przyjęcie do służby w Państwowej Straży Pożarnej (Dz.U. 2021 poz. 1772).
  14. Wyrozębski M., Update organizacji działań KPP, „Przegląd Pożarniczy” 2022, 9, 22–24
  15. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 września 2021 r. w sprawie szczegółowej organizacji krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego (Dz.U. 2021 poz. 1737).
  16. Zasady organizacji ratownictwa medycznego w Krajowym Systemie Ratowniczo-Gaśniczym, Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej, Załącznik nr 7, Warszawa 2021, https://www.gov.pl/attachment/8825e0b4-10d8-4366-8484-78d1661b8599, [dostęp: 01.08.2025].
  17. Gałązkowski R., Pawlak A., Pszczołowski K., Rola jednostek Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego w funkcjonowaniu systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne w rejonach wiejskich w Polsce, BiTP Vol. 34 Issue 2, 2014, pp. 15-26.